Αντώνης Κοντογεωργίου 1945-2018
Ο πρωτοπόρος της σύγχρονης Ελληνικής Χορωδιακής Πράξης
Πολλά λόγια θα μπορούσαν να γραφούν και να ειπωθούν για τον Αντώνη Κοντογεωργίου. Γι’ αυτόν μιλούν η Προσφορά, το Έργο, οι Μαθητές, οι Χορωδοί, οι Βραβεύσεις, οι Διακρίσεις, οι αναρίθμητες Συναυλίες αλλά και η Διαδρομή του μέσα στο χώρο και το χρόνο της Μουσικής. Για όλους εμάς που τον γνωρίσαμε και συνεργαστήκαμε μαζί του θα είναι για πάντα παρών. Η παρακαταθήκη που μας άφησες θα είναι πηγή Μουσικής Έμπνευσης και Χορωδιακής Δημιουργίας. Το μαγικό ταξίδι που μας χάρισες όλα αυτά τα χρόνια, μέσα από όσα μας έμαθες με τη Χορωδιακή Μουσική, θα είναι αυτό που θα κρατήσουμε στο νου και στην καρδιά μας…
Το Δ.Σ. & τα Μέλη της Στέγης Ελληνικών Χορωδιών
ΨΗΦΙΣΜΑ ΣΤΕΓΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΟΡΩΔΙΩΝ
Αθήνα, 2 Οκτωβρίου 2018
Αγαπημένε μας Αντώνη,
Δεν συνηθίζω να βγάζω λόγους και να μιλώ πολύ, αλλά ως Πρόεδρος της Στέγης Ελληνικών Χορωδιών, εκπροσωπώντας το Δ.Σ. της Στέγης και πιστεύω και τους χιλιάδες χορωδούς που πέρασαν από τα χέρια σου, οφείλω να απευθύνω έναν ύστατο χαιρετισμό στον άνθρωπο που αναβάθμισε το χορωδιακό τραγούδι στη χώρα μας.
Τι να πρωτοπεί κανείς για τον Καλλιτέχνη Αντώνη Κοντογεωργίου. Άλλωστε το βιογραφικό σου είναι γεμάτο από βραβεία, διακρίσεις και καλλιτεχνικές επιτυχίες, που πολλοί τις γνωρίζουν και δεν είναι απαραίτητο να αναφερθώ σε αυτές.
Θα σταθώ μόνο στην πολύτιμη συνεργασία που είχες με τη Στέγη Ελληνικών Χορωδιών. Συνεργασία που ξεκίνησε με ένα τηλεφώνημα του Γενικού μας Γραμματέα Γιώργου Γεωργόπουλου για να σου ευχηθεί για την ονομαστική σου εορτή πριν από 3 χρόνια και υλοποιήθηκε κατ’ αρχάς με την απλόχερη από πλευράς σου προσφορά του Χορωδιακού σου Αρχείου στη Στέγη Ελληνικών Χορωδιών, προς όφελος όλων των επισκεπτών της Ιστοσελίδας μας και συνεχίστηκε με τον σχεδιασμό σειράς Σεμιναρίων Διεύθυνσης Χορωδίας, με τον δικό σου ιδιαίτερο τρόπο.
Πραγματοποιήσαμε μαζί ένα τέτοιο σεμινάριο στη Λάρισα πριν από ένα χρόνο και προγραμματίσαμε από κοινού για το τέλος αυτής της βδομάδας ένα ακόμα Σεμινάριο στην Πάτρα. Δώσαμε μάλιστα και ραντεβού πριν από 5 ημέρες να σε πάρω και να κατεβούμε μαζί στην Πάτρα.
Η συνολική προσφορά σου Αντώνη στο Χορωδιακό Τραγούδι στη χώρα μας είναι τεράστια και ανεκτίμητη. Πολύτιμη παρακαταθήκη για εμάς και για τις επόμενες γενιές. Η Χορωδιακή μας Οικογένεια σου οφείλει ένα μεγάλο «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ» για όλα όσα έκανες για εμάς.
Το Δ.Σ. της Στέγης Ελληνικών Χορωδιών εξέδωσε το παρακάτω Ψήφισμα:
Για την αιφνίδια απώλεια του καταξιωμένου Μαέστρου, Δασκάλου, Διευθυντή Χορωδιών, Πολύτιμου Συνεργάτη της Στέγης Ελληνικών Χορωδιών Αντώνη Κοντογεωργίου
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Στέγης Ελληνικών Χορωδιών αποφάσισε ομόφωνα:
- Να σταλεί συλλυπητήριο μήνυμα στην Οικογένεια του Αντώνη Κοντογεωργίου.
- Να αφιερώσει στη μνήμη του την πρώτη χορωδιακή εκδήλωση που θα διοργανώσει.
- Να προτείνει σε όλα τα Ωδεία και στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, που έχουν τάξεις διεύθυνσης χορωδίας, να απονέμουν στον καλύτερο απόφοιτο του Τμήματος Διεύθυνσης Χορωδίας την ανώτατη διάκριση που θα φέρει το όνομα του Αντώνη Κοντογεωργίου.
Επιστολή Μίκη Θεοδωράκη
Ο Αντώνης Κοντογεωργίου υπήρξε ένας ξεχωριστός φίλος και πολύτιμος συνεργάτης.
Ήταν βαθύς γνώστης της χορωδιακής μουσικής. Βοήθησε αποτελεσματικά στις πρώτες εκτελέσεις των κορυφαίων συμφωνικών μου έργων. Ήταν τόσο βαθειά η σχέση μας, ώστε έγραψα ειδικά γι’ αυτόν τα έργα μου “Requiem” και «Θεία Λειτουργία» και έκανα χορωδιακές επεξεργασίες σε κύκλους τραγουδιών μου.
Όλα αυτά εκτελέστηκαν από τον Α. Κοντογεωργίου και τα διάφορα χορωδιακά συγκροτήματα που ίδρυσε και διηύθυνε. Ήμαστε πάντοτε σε επικοινωνία, δεδομένου ότι προετοίμαζε να παρουσιάσει κάποια συνολική ανάλυση του χορωδιακού μου έργου.
Η είδηση του αιφνίδιου θανάτου του με κεραυνοβόλησε και η σκέψη μου πήγε αμέσως στην οικογένειά του που τόσο πολύ αγαπούσε. Το πλήγμα, ιδιαίτερα για την σύζυγό του, την αγαπημένη φίλη Μίσα Ικέουτσι, είναι μεγάλο.
Χάθηκε ένα σπάνιος Έλληνας, ένας σοφός μουσικός, ένας άνθρωπος με αρχές, ευγένεια και μοναδική αίσθηση του Ωραίου και του Αληθινού.
Νοιώθω ειλικρινά συντετριμμένος.
Αθήνα, 1.10.2018
Μίκης Θεοδωράκης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΤΩΝΗ ΚΟΝΤΟΓΕΩΡΓΙΟΥ
Ο Αντώνης Κοντογεωργίου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης θεωρητικά, πιάνο και τραγούδι, φοιτώντας παράλληλα στην Ιατρική Σχολή του Παν/μίου Θεσσαλονίκης. Συνέχισε τις μουσικές σπουδές του στο R. Strauss Konservatorium και κυρίως στην Ανώτατη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου, απ’ την οποία και απεφοίτησε με δύο διπλώματα-Magister Artium, Διεύθυνσης Χορωδίας και Ορατορίου-Lied. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα στην Καλοκαιρινή Ακαδημία Mozarteum του Ζάλτσμπουργκ και στα Τμήματα Αριστούχων Τραγουδιού της Ζυρίχης.
Έχει βραβευτεί
- Από τον διεθνή διαγωνισμό “Μαρία Κάλλας” (Lied-Ορατόριο)
- Από την Ακαδημία Αθηνών (βραβείο «Σ. Μοτσενίγου»),
- Από το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (βραβείο «Μαρία Κάλας»)
- Από την Ένωση κριτικών Θεάτρου και Μουσικής (το Μέγα Βραβείο)
- Από την UNESCO (Eθνικό Bραβείο).
Κατά καιρούς οργάνωσε και διηύθυνε πολλές χορωδίες, με πρώτη χρονολογικά την παιδική χορωδία των ΧΜΟ Θεσσαλονίκης. Δίδαξε μουσική στο ελληνοαμερικανικό Κολέγιο Anatolia, σε πολλά Ωδεία, σε 32 σεμινάρια, και οργάνωσε πολλές Συναντήσεις Χορωδιών. Δημοσίευσε πλήθος ειδικών άρθρων για τη χορωδιακή μουσική, πραγματοποίησε 11 χορωδιακές εκδόσεις, 29 δισκογραφικές παραγωγές, πάνω από 600 ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, συνεργάστηκε κατ’ επανάληψη με το Εθνικό Θέατρο, πολλούς άλλους θιάσους, τα Φεστιβάλ Αθηνών, Επιδαύρου, Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου, δίδαξε στη Σχολή Σ. Ευαγγελάτου, ίδρυσε και διηύθυνε το συγκρότημα ProMusica για τη διάδοση της παλιάς μουσικής και το σολιστικό φωνητικό συγκρότημα “Οι Τραγουδιστές”, με το οποίο πέραν των πολλών συναυλιών, παρουσίασε σε πρώτη εκτέλεση όλο το σωζόμενο έργο του Φραγκίσκου Λεονταρίτη και δίδαξε στο μεταπτυχιακό τμήμα διεύθυνσης χορωδίας του Ιόνιου Πανεπιστημίου.
Διηύθυνε τα μεγάλα χορωδιακά σύνολα στo Millenium και στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Από το 2012 έχει την ευθύνη του ομαδικού τραγουδιού των Συναντήσεων χορωδιών στη Σαμοθράκη. Το 1977 με πρόσκληση του τότε Διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος της ΕΡΤ, Μάνου Χατζιδάκι, οργάνωσε για πρώτη φορά χορωδία στην ΕΡΤ, τη Χορωδία του Τρίτου Προγράμματος, σημερινή Χορωδία τη ΕΡΤ, της οποίας ήταν ο μόνιμος διευθυντής της για 32 χρόνια. Υπήρξε από τα βασικά στελέχη του Τρίτου Προγράμματος του Μάνου Χατζιδάκι, μέλος της Επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού (ΥΠ.ΠΟ.) για τη Χορωδιακή ανάπτυξη και επί σειράν ετών Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε διευθυντής και καθηγητής Ωδείων, διευθυντής του Κέντρου Χορωδιακής Πράξης του Υπουργείου Πολιτισμού και μεταξύ άλλων, των χορωδιών, ΕΡΤ, Ωδείου Αθηνών, «Μακεδονία», Ελληνικού Φεστιβάλ και Δήμου Αθηναίων. Σαν σολίστ ή μαέστρος, πραγματοποίησε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό πάνω από 1300 παραστάσεις, (Γερμανία, Αυστρία, Ισπανία, Φινλανδία, Γιουγκοσλαβία, Γαλλία, Ιταλία, Κίνα, Κύπρος, Αίγυπτος, Τουρκία, Τυνησία, Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς), και συνεργάστηκε με όλες τις ελληνικές ορχήστρες και με πολλές ξένες, καθώς επίσης και με πολλούς διάσημους μαέστρους, μεταξύ των οποίων, Bernstein, Rilling, Askenazy, Menuhin, Mazur, Marriner.
Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει 142 χορωδιακά έργα με ορχήστρα, (87 σε πρώτη ελληνική εκτέλεση), 1030 άλλα χορωδιακά, 21 όπερες και πάνω από 800 Lieder. Πολλοί Έλληνες συνθέτες του έχουν αφιερώσει έργα τους, (Αντωνίου, Κούκος, Θεοδωράκης, Μαρκόπουλος, Μπαλτάς, Σαμαράς, Νεζερίτης, Σφακιανάκη, Χριστοδούλου κ.α.).
Φωτογραφίες
Βιβλία